Trin Dŵr Gwastraff
Yn ogystal â gwneud y dŵr yn lân i chi ei yfed, mae'n ddyletswydd arnom i wneud y dŵr rydym yn ei ddefnyddio yn lân ac yn ddiogel i'w ddychwelyd i'r amgylchedd.
Golygai hyn bod yr holl ddŵr a ddefnyddiwch adre, megis dŵr bath, cawod neu wrth fflysio i lawr y tŷ bach i gyd yn gorfod mynd drwy’r broses trin, sef drwy un o’n 833 o safleoedd trin dŵr gwastraff.
Ar ôl iddo gyrraedd, rydyn ni'n cael gwared ar unrhyw drochion sebon, graean, gronynnau trwm ac unrhyw beth arall a allai achosi niwed i'r amgylchedd. Rydyn yn gwneud hyn drwy amryw o brosesau, gan gynnwys triniaeth awyru a slwtsh.
Oeddech chi'n gwybod?
- Mae rhwydwaith carthffosydd Cymru, sy'n cludo'ch dŵr gwastraff i ffwrdd, dros 30,000km o hyd!
- Dydi’r cyfanswm o ddŵr sydd ar ein planed wedi newid fawr ddim ers dau biliwn o flynyddoedd.
- Dŵr yw'r unig sylwedd a geir yn naturiol mewn tair ffurf ar y ddaear: sef hylif, nwy a solid.
- Mae dŵr sydd wedi'w rewi 9% yn ysgafnach na dŵr, dyna pam y mae iâ yn arnofio ar ddŵr.
- Mae dros 90% o gyflenwadau dŵr ffres y byd yn yr Antartig.
Stop Cyn Creu Bloc
Mae ar Ddŵr Cymru angen eich cymorth chi! Mae fflysio pethau fel cewynnau, weips a pheli gwlân cotwm i lawr y tŷ bach, ac arllwys pethau fel braster, olew a saim i lawr y sinc, yn gallu achosi problemau MAWR. Mae hyn yn gallu achosi tagfeydd yn eich cartref, llifogydd yn eich stryd a llygredd yn eich cymdogaeth.
Pŵer Baw
Mae hi'n anodd credu ein bod ni'n gallu defnyddio dŵr gwastraff a charthffosiaeth i oleuo ein cartrefi, rydyn ni'n galw hyn yn Bŵer Baw!
Mae Pŵer Baw yn defnyddio bio-nwy, sy'n gyfoethog o ran methan, sy'n cael ei godi trwy'r broses o drin dŵr gwastraff a charthffosiaeth, i yrru tyrbinau. Mae'r bio-nwy, sy'n cynnwys methan yn bennaf, yn cael ei gynhyrchu wrth i facteria fwydo ar wastraff pobl ac anifeiliaid. Treulio anaerobig yw'r enw ar y broses hon. Mae'n ffordd wych o gynhyrchu ynni gwyrdd, ac o gael gwared ar wastraff, a'r meicro-organebau sy'n llechu ynddo. Un o'r ffyrdd symlaf o ddisgrifio treulio anaerobig yw bod miliynau o chwilod bychain bach yn y gwastraff yn 'torri gwynt', gan gynhyrchu bio-nwy.
Y peth da yw, wrth losgi'r bio-nwy i gynhyrchu trydan, mae llai o garbon deuocsid o lawer yn cael ei ryddhau nag wrth losgi tanwydd ffosil.
Oeddech chi'n gwybod?
- Mae'n cymryd baw 100,000 o bobl i gynhyrchu 51kW o drydan, sy'n ddigon i oleuo 500 bwlb golau.
Deunydd a gwybodaeth i’w lawrlwytho:
- Stopio'r Bloc (PDF)
- Dŵr gwastraff (PDF)
- Ble mae'ch dŵr gwastraff yn cael ei drin (PDF)
- Fflysio neu na? (Gêm Ddosbarthu) (PDF)
- Fflysio neu na? (Gweithgaredd Ymarferol) (PDF)
- Pos Geiriau (PDF)
- Carthffos Syml - pwy flociodd y pibellau gwastraff? (PDF)
Os ydych chi'n awyddus i ddysgu rhagor am drin dŵr gwastraff, dewch i ymweld â ni yn un o'n canolfannau darganfod.
Drysfa Gwastraff
