Amgylchedd

Ein Maniffesto ar gyfer Afonydd yng Nghymru

Rydym wedi cyhoeddi ein ‘maniffesto’ i amlinellu ein cynlluniau ar gyfer sut y byddwn yn buddsoddi i wella ansawdd dŵr afonydd yn ein hardal weithredu. Mae datblygiad y maniffesto yn cydnabod y pryder cyhoeddus cynyddol sydd ynghylch ansawdd dŵr ac yn manylu sut y byddwn yn buddsoddi £840m yn y pum mlynedd hyd at 2025 ac £1.4bn pellach rhwng 2025 a 2030 i warchod yr amgylchedd.

Rydym yn bwriadu targedu ein buddsoddiad at yr asedau hynny sy’n cael yr effaith fwyaf ar yr amgylchedd, boed hynny’n orlifau storm yn gweithredu mwy nag yr hoffem neu gormod o ffosfforws yn gadael ein gweithfeydd trin. Rydym yn deall bod yn rhaid i ni wella eu perfformiad. Mae ein cynlluniau yn cynnwys:

• Buddsoddi’n drwm mewn gwella gorlifoedd storm gan fuddsoddi £25m rhwng 2020 a 2025, gyda chynlluniau i fuddsoddi £420m pellach rhwng 2025 a 2030.
• Buddsoddi £60m pellach yn benodol er mwyn lleihau’r ffosffadau yn y pum afon sy’n methu â chyflawni’r safonau mewn Ardaloedd Cadwraeth Arbennig (ACA) yn ein hardal weithredu.
• Cyflawni rhaglen gynhwysfawr o welliannau yn ein gweithfeydd trin a fydd yn tynnu 90% o’r ffosfforws rydym yn ei ryddhau erbyn 2030.
• Mae model gweithredu ein busnes wedi caniatáu i ni gyflawni dros £100m o waith buddsoddi ychwanegol yn ein seilwaith dŵr gwastraff yn gynt na’r bwriad, a bydd cyflymu’r buddsoddiad o fantais uniongyrchol wrth wella afonydd yng Nghymru erbyn 2025.

A wyddoch chi?

• Rydyn ni’n buddsoddi £936 miliwn yn ein seilwaith dŵr gwastraff erbyn 2025, gan gynnwys bron i £100 miliwn ar gyfer gwella perfformiad gorlifoedd carthffosydd cyfun
• Byddwn ni’n gwella o leiaf 420km o afonydd yng Nghymru a Swydd Henffordd yn uniongyrchol, gan helpu’r afonydd i symud yn agosach at statws ‘ecolegol dda’ erbyn 2025
• Rydyn ni’n rhoi £250,000 o gyllid ac arbenigedd i raglen ‘Pedair Afon LIFE’ Llywodraeth Cymru, ar afonydd Cleddau, Teifi, Tywi ac Wysg.
• Mae dros 99% o’n Gorlifoedd Storm Cyfun yn cael eu monitro a’u hadrodd yn agored ar ein gwefan
• Rydyn ni wedi lansio ein map data gorlifoedd carthffosydd cyfun rhyngweithiol ar y we ym mis Gorffennaf 2022
• Erbyn 2025 byddwn yn gallu adrodd ar yr holl orlifoedd carthffosydd cyfun o fewn awr iddynt weithredu
• Mae gan Gymru 105 o ddyfroedd ymdrochi sydd yn â statws ardderchog a da ar y cyfan. Gallwch weld canlyniadau dŵr ymdrochi diweddaraf Cyfoeth Naturiol Cymru yma
• Mae gan Gymru’r ganran uchaf o draethau Baner Las yn y DU – a chyflawnwyd 34% o gyfanswm y gwobrau yng Nghymru yn 2021

Mae llawer o sôn yn y cyfryngau ac ymhlith gwleidyddion am sut mae cwmnïau dŵr yn cyfrannu at lygredd yn yr amgylchedd dyfrol.

Fodd bynnag, mae’n amlwg mai rhan o’r broblem yn unig ydym ni, ac ni allwn fod yn gyfrifol am yr holl broblemau llygredd sy’n effeithio ar ein hafonydd a’n moroedd. Nid ydyn ni’n gwneud dim i’w niweidio’n fwriadol ond pan rydyn ni’n gyfrifol, yna rydyn ni wedi ymrwymo i sicrhau ein bod ni’n cymryd camau cadarnhaol i leihau’r effaith ac yn chwarae ein rhan i’w gwella er budd pawb.

Gan fod hwn yn bwnc mor bwysig, rydyn ni eisiau i bobl gael yr holl ffeithiau. Dyna pam rydyn ni wedi creu’r lle hwn ar ein gwefan sy’n cyflwyno gwybodaeth ddefnyddiol ac yn nodi sut gallwch chi gysylltu â ni os oes gennych ymholiadau eraill.

Rydyn ni’n ymwybodol bod hwn yn bwnc llosg ac rydym yn ymrwymo i gael sgwrs agored ac onest amdano.

Os oes gennych chi ymholiadau penodol am fater yn ymwneud ag ansawdd afon a hoffech siarad â rhywun, gallwch e-bostio sewerage.services@dwrcymru.com neu riverqualityliaison@dwrcymru.com